Pierwsza pomoc na drodze – Jak reagować w przypadku wypadku drogowego?

1. Co robić, gdy jesteśmy świadkiem wypadku drogowego?

Jeśli jesteś świadkiem wypadku drogowego, twoim pierwszym zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa sobie i innym uczestnikom ruchu. Pamiętaj, że:

• Zatrzymaj pojazd w bezpiecznym miejscu – jeśli to możliwe, zaparkuj pojazd w taki sposób, aby nie blokować drogi i aby zapewnić sobie oraz innym osobom przestrzeń do ewentualnej pomocy.
• Włącz światła awaryjne – sygnalizowanie innym uczestnikom ruchu, że coś się stało, zmniejszy ryzyko kolejnych wypadków.
• Oceń sytuację – czy jest zagrożenie dla życia osób poszkodowanych? Czy nie ma ryzyka pożaru lub innych niebezpieczeństw (np. wyciek paliwa)?

Jeśli jesteś pewny, że wypadek wymaga interwencji, należy:

• Zadzwoń na numer alarmowy – w Polsce jest to numer 112 lub 999 (na pogotowie ratunkowe). Przekaż operatorowi jak najwięcej informacji:
  • Lokalizacja wypadku (adres, punkt orientacyjny, kilometr drogi, jeżeli wiesz, gdzie to jest).
  • Liczba poszkodowanych osób.
  • Opis stanu poszkodowanych (czy są przytomni, oddychają, w jakim są stanie).
  • Jeśli widzisz zagrożenie, jak np. pożar, również przekaż tę informację.

2. Jak udzielać pierwszej pomocy w przypadku wypadku?

Po zadzwonieniu po pomoc, jeśli masz odpowiednie umiejętności, możesz spróbować udzielić pierwszej pomocy. Oto podstawowe kroki:

A. Ocena stanu poszkodowanych

• Sprawdź bezpieczeństwo – upewnij się, że nie ma bezpośredniego zagrożenia (np. pożar, wyciek paliwa, niebezpieczne miejsce na drodze). Jeśli to możliwe, pomóż poszkodowanym opuścić niebezpieczną strefę, zachowując ostrożność.

B. Sprawdzenie stanu świadomości

• Podejdź do poszkodowanego i sprawdź, czy jest przytomny. Lekko potrząśnij, głośno wołaj, pytając, czy cię słyszy.

C. Sprawdzenie oddechu

• Brak oddechu: Jeśli poszkodowany nie oddycha lub ma trudności w oddychaniu, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO):
  • Uciskanie klatki piersiowej: Uklęknij obok poszkodowanego, ustaw dłonie na środku klatki piersiowej (na linii sutków), wykonuj szybkie uciski (około 100–120 na minutę). Uciśnij na głębokość 5–6 cm.
  • Sztuczne oddychanie: Jeśli potrafisz i nie boisz się kontaktu, wykonaj sztuczne oddychanie. Wydychaj powietrze do ust poszkodowanego, tak by jego klatka piersiowa się unosiła. Jeśli nie chcesz wykonywać tej czynności, kontynuuj same uciski.
• Jeśli poszkodowany oddycha: Ułóż go w pozycji bezpiecznej (na boku) – zapobiegnie to zakrztuszeniu się krwią lub wymiocinami.

D. Kontrola ran i krwawienia

• Zatrzymanie krwawienia: Jeśli poszkodowany krwawi, spróbuj zatrzymać krwawienie poprzez uciskanie rany czystą tkaniną. Jeśli to możliwe, unieś ranioną część ciała wyżej, aby zmniejszyć przepływ krwi.
• Zranienia i złamania: W przypadku złamań, staraj się unikać ruchu w okolicy uszkodzonej części ciała i stabilizować ją, np. używając improwizowanych materiałów (np. deski, patyka).

E. Monitorowanie stanu poszkodowanego

• Obserwuj poszkodowanego: Sprawdzaj jego stan, czy nie zmienia się na gorsze (np. czy nie traci przytomności). Jeśli to możliwe, informuj służby ratunkowe o każdym istotnym szczególe.

3. Jakie podstawowe informacje powinniśmy znać, aby pomóc ofiarom wypadku do przyjazdu służb ratunkowych?

• Znajomość podstawowych zasad pierwszej pomocy – jak wykonanie RKO, opatrunki, czy unikanie pogarszania stanu poszkodowanych.
• Zrozumienie sygnałów, które świadczą o zagrożeniu życia – np. brak oddechu, silne krwawienie, utrata przytomności.
• Ochrona przed dodatkowymi urazami – nie poruszaj ofiarą wypadku, jeśli nie masz pewności, czy nie doznali poważnych obrażeń kręgosłupa. Możesz używać stabilizacji i unikać dalszych uszkodzeń.
• Znajomość procedury kontaktowania się z numerem alarmowym – warto mieć zapamiętane, co ważnego należy powiedzieć, a także jak informować o lokalizacji zdarzenia.

Pamiętaj, że czasami najważniejsze jest twoje spokojne podejście do sytuacji – nie ma potrzeby panikować. W razie potrzeby, zaufaj zawodowym służbom ratunkowym, które pojawią się na miejscu. Pierwsza pomoc może uratować życie, ale zawsze powinno się ją wykonywać zgodnie z posiadaną wiedzą i umiejętnościami.